Osiedlenie się drobnej szlachty na Podlasiu nastąpiło przede wszystkim za panowania książąt mazowieckich – Janusza I (1391-ok. 1405) i Bolesława IV (1440-1444). Równolegle akcję kolonizacyjną na Podlasiu prowadzili także książęta litewscy, przede wszystkim Wielki Książę Witold, ale również i książę Zygmunt Kiejstutowicz. w 1518 roku do Krakowa włoskiego dworu królowej Bony, drugiej żony króla Zygmunta I. To wtedy w Polsce pojawiło się więcej przybyszy zza Alp. Emigrując z przeludnionej, rozdartej wojnami, konfliktami społecznymi i religijnymi Italii, szukali tu przede wszystkim spokojnego miejsca do życia. Szlachta zaściankowa, zwana także szlachtą zagrodową – potoczne określenie tzw. szlachty okolicznej, drobnej szlachty. Wprowadzenie Szlachta zaściankowa Historia Okres Rzeczypospolitej Obojga Narodów Po rozbiorach XIX i XX wiek Sejmik ziemski-zjazd szlachty zamieszkującej dany obszar. W trakcie obrad sejmiku decydowano o sprawach ważnych dla regionu i wybierano posłów mających reprezentować go na sejmie walnym. Demokracja szlachecka-forma rządów w dawnej Polsce, gdy szlachta miała decydujący wpływ na najważniejsze sprawy państwa. Jak podejmowano decyzje na sejmikach szlacheckich? Przez. Maciej A. Pieńkowski. -. 1 sierpnia 2018. Kłótnie o noclegi i miejsca w kościelnych ławach, przemoc fizyczna i zupełny brak regulaminów to tylko niektóre z problemów, jakie trapiły sejmiki dawnej Rzeczpospolitej. A jednak przez długi czas instytucje te pozwalały szlachcie W kraju rosło napięcie, które osiągnęło kulminację w czasie walki królowej o zapewnienie sukcesji (monarchia w Polsce już wtedy była elekcyjna!). Bona dążyła do wyboru 9- letniego Zygmunta Augusta "za życia króla" (elekcja vivente rege) w 1529 roku. Szlachta obawiała się, że raz rozpoczęta praktyka wyboru stanie się . Nasze podejście do Rzeczpospolitej Obojga Narodów jest dosyć wybiórcze. Z bogatej tradycji państwa składającego się z kilku różnych kultur destylujemy pewien obraz i w prosty sposób przekładamy ją jako tylko polską tradycję. Dokonujemy prostego zawężenia jej zwyczajów i niejako uznajemy się jedynymi spadkobiercami tego politycznego dosyć powszechnym zachowaniem (który łatwo znaleźć i w narracji lewicowej, i prawicowej) jest proste utożsamienie szlachty z Polakami, przy zupełnym pominięciu jednej, niezwykle istotnej kwestii. I Rzeczpospolita dzieliła się na naród polityczny i na mieszkańców. Do pierwszego zaliczano całą szlachtę, do drugiego wszystkich, którzy żyli w granicach wielonarodowościowego politycznyNie można w prosty sposób przekładać narodu politycznego na narodowość w znaczeniu dzisiejszym. Kwestia pochodzenia (w sensie pochodzenia etnicznego) nie była czynnikiem dominującym, ważne było przynależenie do grupy społecznej jaką była dawna kasta rycerska. Szlachcicem można było zostać dzięki nominacji. Naród polityczny, czyli szlachta składał się z Polaków, Rusinów, Litwinów, Inflantczyków, Niemców i Tatarów, a nawet Francuzów, Szkotów, czy w pojedynczych wypadkach i z która wprowadza zamęt jest specyficzne używanie terminu „polski” w czasach Rzeczpospolitej. Oznacza on zazwyczaj przynależność do kultury polskiej, która była dominująca wśród szlachty. Korona była tą częścią Rzeczpospolitej, która z jednej strony znajdowała się najbliżej Zachodu, a po drugie miała najsilniejsze oddziaływanie kulturotwórcze. Małopolska i Wielkopolska były centrami które rezonowały na całą Rzeczpospolitą, to na terenie Korony odbywały się sejmy, tam toczyło się najbujniejsze życie polityczne i kulturalne. Polski był dominującym językiem polityki (obok cały czas powszechnej łaciny). Dominującą religią został katolicyzm. Polskość okazała się terminem niejasnym, mogła oznaczać z jednej strony pochodzenie geograficzne, z drugiej przynależność do narodu kogo kolonizował i polscy bohaterowieParadoksalnie, podobne uproszczenie stosują zarówno zwolennicy lewicowych, jak i prawicowych narracji. Kiedy mówi się o Ukrainie, pojawia się niekiedy (najczęściej u polskich komentatorów) teza o staropolskim kolonializmie tych ziem. Rusinów traktuje się wtedy niemalże jak ludy Afryki, których kultura była zupełnie inna niż europejska. Tymczasem kiedy do Korony przyłączono tereny ukraińskie, istniała tam bogata kultura Rusinów. Oczywiście później zaczęła ona rozwijać się już w relacji do kultury łacińskiej jest taka, że idee które rozwinęły się w Rzeczpospolitej były kuszące. Nietrudno postawić się w położeniu ruskiej szlachty, która z jednej strony miała wzorce znane z Moskwy, a z drugiej obiecującą wizję wolności oferowaną przez Rzeczpospolitą. Nie bez kozery kraj ten był awangardą w Europie pod względem tolerancji i świadomego przeżywania idei prześledzi się rodowody szlachty kresowej, nie znajdzie się tam zbyt wielu Małopolan czy Wielkopolan (o Mazurach nie wspominając), ale dawnych Rusinów, wśród których przede wszystkim należy wymienić Jeremiego Wiśniowieckiego, który dokładnie tak samo nienawidzony był przez swoich poddanych, co magnaci z Małopolski. Trudno tez mówić o kolonizacji, kiedy znaczna część parlamentu w niektórych okresach była zdominowana przez Rusinów. Tadeusz Kościuszko, bohater Polaków, ale również Białorusinów (domena publiczna). Problemem był fakt, który dzisiaj zupełnie umyka, mianowicie niejednorodność Wielkiego Księstwa Litewskiego. Mówimy Litwa, ale przecież chodzi o księstwo rusko-litewskie. Pojawia się tutaj konflikt pamięci między Litwinami a Białorusinami o spuściznę po Rzeczpospolitej Obojga Narodów. Osobnym, zupełnie innym problemem, jest fakt podnoszony przez niektórych wschodnich historyków, że błędem był brak walki o powstanie Rzeczpospolitej Trojga Narodów już w 1569 ma swoją drugą stronę. Wielu bohaterów narodowych Polska wchłonęła jako swoich, nie do końca zgodnie ze stanem faktycznym. Chyba najlepszym przykładem jest Tadeusz Kościuszko, który w równym stopniu był Polakiem, co Białorusinem, czy Adam Mickiewicz, którego przecież trudno zaliczyć do rdzenie polskiej można wyliczać więcej: mówiąc precyzyjniej, zwycięstwo pod Kircholmem nie było tylko zwycięstwem polskim, a wspólnym wysiłkiem Litwinów, Polaków i Inflantczyków. Podobny problem można mieć i z innymi triumfami i I Rzeczpospolitej jest dużo bardziej skomplikowana, niż mogłoby się wydawać. Jeszcze w XIX wieku Joachim Lelewel pisał, że należy walczyć za wolność „waszą i naszą”. Ale od tego czasu dużo się zmieniło. W pewnej mierze za sprawą Polaków, którzy zaczęli traktować spuściznę I Rzeczpospolitej tylko jako ich własną, a także ze względu na nowoczesne modele państwa i tendencje nacjonalistyczne. Skoro Polacy czuli się spadkobiercami Rzeczpospolitej Obojga Narodów, inni postanowili być dziedzicami chłopów, a nie szlachty, do której również należeli, bowiem stan ten znacznie bardziej się polonizował. Artykuły publicystyczne w naszym serwisie zawierają osobiste opinie naszych redaktorów i publicystów. Nie przedstawiają one oficjalnego stanowiska redakcji „ Masz inne zdanie i chcesz się nim podzielić na łamach „ Wyślij swój tekst na: [email protected]. Na każdy pomysł odpowiemy. Redakcja: Paweł Czechowski Polecamy e-book Sebastiana Adamkiewicza „Zrozumieć Polskę szlachecką”Sebastian Adamkiewicz„Zrozumieć Polskę szlachecką”Wydawca: PROMOHISTORIA [ Format ebooków: PDF, EPUB, MOBI (bez DRM i innych zabezpieczeń)Książkę można też kupić jako audiobook, w tej samej cenie. Przejdź do możliwości zakupu audiobooka! Autor: Sebastian Adamkiewicz Tagi: Artykuły, Historia polityczna, Historia państwa i prawa, XVI-XVII wiek, Polska, Kresy WschodnieOpublikowany: 2009-04-08 20:12Licencja: wolna licencjaWielkie Bezkrólewie po śmierci Zygmunta Augusta było kluczowym sprawdzianem obywatelskości dla ówczesnych elit politycznych. Rozliczne problemy natury polityczno-ustrojowej wymagały od nich maksymalnego zaangażowania i dojrzałości. Ogromną rolę w tych dniach odegrało rycerstwo ziem ruskich, w dużej mierze kreujące politykę obozu Bezkrólewie – zobacz też: Staropolski parlamentaryzm - jak funkcjonował ustrój I RP?W XIV wieku nastąpił proces poszerzania terytorium Królestwa Polskiego o ziemie ruskie. Dawna, potężna Ruś Kijowska, pod wpływem rozbicia dzielnicowego i najazdów tatarskich, ulegała rozkładowi. Jej dziedzictwo przejęło księstwo włodzimiersko-suzdalskie, w którym od XIV wieku coraz większe znaczenie odgrywał gród moskiewski. Rozszerzać ono będzie swoje wpływy na terenach północno-wschodnich dawnej potęgi ruskiej. Do walki o pozostałą część Rusi stanęły: odradzające się Królestwo Polskie, Wielkie Księstwo Litewskie oraz Węgry. Ostatecznie dziedzictwo Kijowa podzielone zostało pomiędzy Litwę a Polskę. W 1340 roku włączono do Królestwa Ruś Czerwoną. W roku 1366 w rękach polskich znalazła się część Podola. W 1377 nastąpiło siłowe włączenie ziemi chełmskiej, która stała się częścią województwa ruskiego utworzonego z terytoriów Rusi Czerwonej, choć z zachowaną własną hierarchią urzędniczą (do szczebla kasztelana), a później także miejscem sejmikowania. W 1462 roku w skład Korony weszła ziemia bełska. W 1569, na mocy unii lubelskiej, do Królestwa włączone zostały również Wołyń, pozostała część Podola, kijowszczyzna i bracławszczyzna. Jak pisze Natalia Jakowenko: […] podzielona do tego czasu między dwa państwa, Koronę Polską i Wielkie Księstwo Litewskie, większość regionów Rusi (Ruś Halicka, Podole, Chełmszczyzna, Wołyń i ziemie naddnieprzańskie) po raz pierwszy połączyła się w jeden organizm polityczny w obrębie tego samego Ruthenus, natione PolonusProces wchłaniania terytoriów ruskich, splatał się również z wdrażaniem na nich polskiego sposobu administrowania, a więc struktur urzędniczych, prawa, zwyczajów, a także kultury politycznej, w tym kształtującej się demokracji szlacheckiej. Najwcześniej procesowi temu uległy ziemie włączone do Królestwa w XIV wieku. W 1434 przywilej jedleński zrównał szlachtę ruską w prawach ze szlachtą polską. Problemy z respektowaniem zapisu przywileju przez lokalnych możnych, doprowadził do zawiązania we Lwowie konfederacji nawołującej szlachtę ruską do czynnego udziału w życiu politycznym i korzystania z przyznanych tego momentu Ruś stała się jednym z elementów wspólnoty koronnej i czynnym uczestnikiem życia politycznego. Stanisław Orzechowski pisał będzie zresztą, iż utworzył się na tym terytorium specyficzny rodzaj człowieka – „gente Ruthenus, natione Polonus”. Oznacza to, że szlachta tych ziem łączyła bycie etnicznymi Rusinami i kulturowe związanie z daną ziemią, ze świadomością swojej obywatelskości, wynikającej z przynależności do polskiej wspólnoty szlacheckiej. W 1464 roku szlachta ziemi lwowskiej i żydaczowskiej zwołała konfederację w obronie przed nadużyciami władzy ze strony Andrzeja Odrowąża – wojewody ruskiego i starosty generalnego Rusi Halickiej. Szlachta tego terytorium brała również czynny udział w działalności ruchu egzekucji praw, a Mikołaj Sienicki – podkomorzy chełmski – stał się jednym z jej liderów. Zygmunt II August Polskie zwyczaje prawne i ustrojowe o wiele później kształtować się zaczęły na terytoriach ruskich należących przed 1569 do Litwy. Dopiero II Statut litewski i reforma administracji przeprowadzona przez Zygmunta Augusta w latach 1565-1566, wprowadziły podział Wielkiego Księstwa na województwa, i ustanowiły centra sejmikowe na poziomie powiatów. Na południowych ziemiach ruskich utworzono województwo kijowskie, bracławskie i wołyńskie, które już trzy lata później weszły w skład Korony. Środkowa część dawnej Rusi Kijowskiej – Polesie i ziemie białoruskie – pozostały w składzie Wielkiego Księstwa Bezkrólewie. KryzysPrawdziwym sprawdzianem dojrzałości politycznej mieszkańców ziem ruskich było Wielkie Bezkrólewie przypadające na lata 1572-1576. Rzeczpospolita stanęła wówczas na progu wielkiego kryzysu politycznego i ustrojowego. Brak odpowiednich regulacji prawnych związanych z organizacją państwa w okresie interregnum postawił ówczesne elity polityczne przed trudnym zadaniem utrzymania państwa, które jak pisał Stanisław Płaza: przekształcone za ostatnich Jagiellonów w jednolity organizm, stanowiło jeszcze gmach niewykończony, a co gorsza rozdzierany siłami odśrodkowymi: narodowościowymi, religijnymi, antagonizmami społecznymi, wreszcie wciąż żywymi jeszcze partykularyzmami pozbawione króla państwo musiało funkcjonować i wypełniać swoje podstawowe zadania, do czasu elekcji nowego władcy. Szereg uprawnień monarszych takich jak sądownictwo, prawo do zwoływania zgromadzeń, finansowanie obrony granic, czy obsadzanie wakansów, musiało zostać tymczasowo przejęte przez instytucje władzy centralnej. Poradzić sobie musiała z tym jednak elita pozbawiona doświadczeń bezkrólewia i zmuszona do działania na podstawie precedensów opartych na dotychczasowych formach w chaosieZiemie ruskie znalazły się w szczególnie trudnej sytuacji. Znad granicy południowej dochodziły coraz częstsze informacje o grożącym najeździe tatarskim. Co gorsza zbliżał się okres wypłaty żołdu dla wojsk obrony potocznej. Wobec śmierci króla, który zgodnie z prawem posiadał obowiązek opłacania wojska zaciężnego, powstało pytanie kto ma wziąć za to odpowiedzialność. Zagrożenie południowo-wschodnich rubieży wzrastało co wzbudzało zrozumiały na ziemiach ruskich pogłębiał chaos informacyjny panujący w pierwszych dniach bezkrólewia. Dochodziły tam bowiem sprzeczne informację dotyczące okoliczności śmierci władcy i sytuacji w Rzeczpospolitej. Mikołaj Sienicki skarżyć się będzie później wielokrotnie, iż Rusini o śmierci króla ledwo się od furmanów wywiedzieli. Brak informacji, a także liczne sprzeczności, wzmagał poczucie grozy. Mieszkańcy ziem ruskich czuli się odizolowani od życia politycznego Korony, skąd dochodziły mgliste wieści o konflikcie, który wybuchł w łonie senatu pomiędzy marszałkiem wielkim koronnym Janem Firlejem a Jakubem Uchańskim arcybiskupem gnieźnieńskim, o zwierzchność nad Radą, która zgodnie z artykułami z 1530 i 1537 roku, przygotować miała elekcję nowego władcy. Kolejnym ważnym problemem stał się niepokój tutejszych elit szlacheckich (zwłaszcza ziemi wołyńskiej i bełskiej, co wyrażą w aktach konfederacji), związany z ewentualną rewizją postanowień unii lubelskiej, do czego to śmiało nawoływali Litwini. Mieszkańcy tych ziem wyraźnie zaś opowiadali się za pozostaniem w granicach Korony. Ciekawy jest tu zwłaszcza głos ziemi bełskiej, choć już dawno włączonej do Królestwa, to jednak obawiającej się zmian. Rusi dotyczyły też problemy, które dotykały każdą z ziem. Kwestie sposobu wyboru nowego króla, organizacji doraźnego sądownictwa czy zapewnienia bezpieczeństwa e-book Sebastiana Adamkiewicza „Zrozumieć Polskę szlachecką”Sebastian Adamkiewicz„Zrozumieć Polskę szlachecką”Wydawca: PROMOHISTORIA [ Format ebooków: PDF, EPUB, MOBI (bez DRM i innych zabezpieczeń)Książkę można też kupić jako audiobook, w tej samej cenie. Przejdź do możliwości zakupu audiobooka!KonfederacjeSzereg problemów, które pokrótce przedstawiłem, zmusił elity polityczne ziem ruskich do szybkiego działania. Wobec braku informacji o działaniu władz centralnych, zaledwie kilka dni po śmierci króla samorzutnie organizować się zaczęły zjazdy szlacheckie, które przybierając formę konfederacji, która – jak pisze E. Dubas-Urwanowicz – legalizować miała decyzje szlachty, które wchodziły w kompetencje królewskie. Mikołaj Sienicki 17 lipca 1572 roku zebrał się w Krasnymstawie – z inicjatywy Mikołaja Sienickiego – zjazd szlachty ziemi chełmskiej. Zaledwie kilka dni później (21 lipca) zebrali się bełżanie, a 27 lipca odbył się w Łucku zjazd szlachty ziemi wołyńskiej. Każdy z tych zjazdów podnosi sprawę niedoinformowania związanego z pierwszymi dniami bezkrólewia. Chełmianie zdecydowali się nawet wysłać specjalnego posła, Jana Sarnickiego, w poszukiwaniu zjazdów o charakterze aktach konfederacji wyrażona jest również troska o jedność Rzeczpospolitej – w tym zachowanie postanowień unii lubelskiej – oraz szybką i spokojną elekcję nowego władcy. Doraźnie rozwiązany został problem sądownictwa i bezpieczeństwa wewnętrznego ziem, poprzez powołanie pełnomocników stojących na czele sądów kapturowych, tak jak miało to miejsce w ziemi bełskiej i chełmskiej. Dodatkowym wzmocnieniem miała być formuła konfederacji i sankcja związana z łamaniem postanowień aktu, jaką było zbrojne wystąpienie pospolitego ruszenia danej ziemi przeciwko łamiącemu zasady zjazdy nie były jednak w stanie rozwiązać wszystkich problemów, zwłaszcza związanych z obronnością. Czekano na informacje o zjazdach ponadlokalnych, czy też postanowieniach lipca 1572 roku, wojewoda ruski i hetman wielki koronny Jerzy Jazłowiecki, zwołali na 31 lipca do Glinian, w miejsce okazowań wojska dla województwa ruskiego, zjazd szlachty „wszystkich ziem ruskich”. Pod tym pojęciem rozumieć jednak należy jedynie terytoria wchodzące w skład województwa ruskiego, a więc ziemie: lwowską z powiatem żydaczowskim, przemyską, sanocką, halicką i prawdopodobnie odzew był o wiele szerszy. Na obradach pojawiły się rzesze szlachty, a wśród nich również rycerstwo z Wołynia, Podola i ziemi bełskiej. Spóźnieni przybyli też chełmianie. Autor anonimowego diariusza zanotuje: Szlachty, urzędników ziemskich wielka liczba także im nie tylko budowanie […] ale i chłodników żadnych od pana starosty lwowskiego Mikołaja Herbuta pobudować zdołać nie mogli i musieli na podwórzu, płoty połamawszy, wielkim kołem, osobami tylko swoimi stawać ku namowom od czwartku zacząwszy aż do niedzieli od poranku do samego wieczora, przy wielkiej niepogodzie, która na te dni były niezwykle burzliwe, a szczegółowy przekaz ze zjazdu, jaki dotrwał do naszych czasów, pokazuje nam ogrom zamieszania i chaosu informacyjnego, w jakim tkwiły ziemie ruskie. Przede wszystkim informacje o sytuacji Rzeczpospolitej docierały na Ruś z różnych źródeł. O ile szlachta ziemi chełmskiej położonej na szlakach handlowych z Korony na Litwę, otrzymywała wieści z Wielkiego Księstwa i mgliście orientowała się o działaniach prymasa Jakuba Uchańskiego, który jeszcze przed śmiercią króla prowadził aktywną korespondencję z tamtejszymi liderami politycznymi – Janem Chodkiewiczem i Mikołajem Radziwiłłem „Rudym” – o tyle pozostała część Rusi czerpała informację raczej z kręgów małopolskich, wiedząc o inicjatywach podejmowanych przez Jana posłów!Sytuacja ta wzbudziła niemałe wzburzenie wśród zgromadzonej szlachty, która pomstowała na partykularyzm i niewypełnienie przez senatorów obowiązków narzuconych prawem. W szczególności narzekano na brak informacji, co rodzić mogło podejrzenia o rozgrywanie własnych gier politycznych, niezgodnych z zasadami i zwyczajem Rzeczpospolitej. Do głosów szlacheckich dołączyli również senatorowie, którzy narzekali, że nikt ich na zjazdy – ani krakowski zorganizowany przez Firleja, ani łowicki zwołany przez Uchańskiego – nie o zwołanym przez Jana Firleja, na mocy uniwersału krakowskiego, zjazdu senatorów do Knyszyna, zgromadzeni postanowili wysłać tam posłów, aby byli oni nie tylko „ustami” ziem ruskich, ale również świadkami decyzji senatorów. Na czele delegacji stanął Mikołaj Sienicki. Oprócz tego, zjazd w Glinianach przyjął doraźne rozwiązania obronne, zwołując w każdej z ziem pospolite ruszenie. Coraz więcej problemów sprawiało jednak nieopłacone wojsko, które licznie przybyło w tych dniach do Glinian. Część długów zgodził się nie siebie wziąć hetman Jazłowiecki, oczekując jednak zwrotu z kasy królewskiej. Zjazd w Glinianach usankcjonował również organizację sądownictwa po zakończeniu zjazdu wydelegowani posłowie ruszyli w drogę do Knyszyna. Ruś powoli wychodziła z izolacji politycznej…Polecamy e-book Marka Groszkowskiego „Batoh 1652 – Wiedeń 1683. Od kompromitacji do wiktorii”Marek Groszkowski„Batoh 1652 – Wiedeń 1683. Od kompromitacji do wiktorii”Wydawca: PROMOHISTORIA [ Format ebooków: PDF, EPUB, MOBI (bez DRM i innych zabezpieczeń)Wybrana bibliografiaŹródła rękopiśmienne:Biblioteka Muzeum Narodowego im. Czartoryskich w Krakowie: rkps 80, 81, Biblioteka Publiczna im E. Raczyńskiego w Poznaniu: rkps opracowane:Akta grodzkie i ziemskie z czasów Rzeczpospolitej, z archiwum tzw. bernardyńskiego we Lwowie (AGiZ). Lauda wiszyńskie, wyd. A. Prochaska, T. XX, Lwów sejmikowe województwa krakowskiego, T. I, wyd. S. Kutrzeba, Kraków sejmikowe województwa poznańskiego i kaliskiego, T. I, cz. 1, wyd. W. Dworaczek, Poznań Jana Zamoyskiego, t. I, 1553-1579, wyd. W. Sobieski, Warszawa de Valois et la Polonie en 1572 par le Marquis de Noailles Tome troisieme, Paris , T, III, Broel Plater, Zbiór pamiętników do dziejów polskich, T. I-III, Warszawa Dubas-Urwanowicz, Uchwała szlachty-secesjonistów ze zjazdu w Stężycy, 4 czerwca 1575 roku, w: Haus-, Hof- und Staatsarchiv, Wiedeń, Polen I 25, nlb, „Białostockie Teki Historyczne”, t. III, 2005Reinhold Heidenstein, Dzieje Polski od śmierci Zygmunta Augusta do roku 1594, T. I, Petersburg Orzelski, Bezkrólewia ksiąg ośmioro, 1572-1575, wyd. K. Kuntze, Kraków Adamkiewicz, Mikołaj Sienicki w latach 1572-1576 [maszynopis pracy magisterskiej], Łódź Besala, Stefan Batory, Warszawa Dubas-Urwanowicz, Problemy obronności kraju na koronnych zjazdach szlacheckich przed pierwsza konwokacją (lipiec 1572-styczeń 1573), [w:] Wojsko. Społeczeństwo. Historia. Prace ofiarowane profesorowi Mieczysławowi Wrzoskowi w sześćdziesiątą piątą rocznicę Jego urodzin, Białystok Stosunek Korony do unii z Litwą w latach 1562-1574, „Studia podlaskie”, t. V, Białystok Stronnictwa polityczne czy grupy interesów na zjeździe stężyckim (maj-czerwiec 1575) [w:] Miasto-Region-Społeczeństwo. Studia ofiarowane profesorowi Andrzejowi Wyrobiskowi w sześćdziesiąta rocznicę Jego urodzin, Białystok Kiedy problemy lokalne stają się racja stanu państwa. Konfederacje pierwszych dwóch bezkrólewi w XVI-wiecznej Rzeczpospolitej [w:] Spory o państwo w dobie nowożytnej. Między racja stanu a partykularyzmem, pod. red. Z. Anusika, Łódź Koronne zjazdy szlacheckie w dwóch pierwszych bezkrólewiach po śmierci Zygmunta Augusta, Białystok Gruszecki, Walka o władzę w Rzeczpospolitej Polskiej po wygaśnięciu dynastii Jagiellonów (1572-1573), Warszawa Grzybowski, Mikołaj Sienicki – Demostenes sejmów polskich [w:] Odrodzenie i Reformacja w Polsce, t. II, Grzybowski, Jan Zamoyski, Warszawa Jakowenko, Historia Ukrainy do końca XVIII w., Lublin Kamieniecki, Zjazd jędrzejowski w 1576 r. [w:] Studia historyczne wydane ku czci Wincentego Zakrzewskiego, Kraków Kaniewska, Małopolska reprezentacja sejmowa za czasów Zygmunta Augusta 1548–1572, Kraków Opaliński, Zjazd w Jędrzejowie w 1576 roku, „Kwartalnik Historyczny”, 2/2002, s. Piliński, Bezkrólewie po Zygmuncie Auguście i elekcja króla Henryka, Kraków Płaza, Próby reform ustrojowych w czasie pierwszego bezkrólewia (1572-1574), Kraków Wielkie bezkrólewia, Kraków Prochaska, Sejmiki Wiszyńskie w czasach trzech elekcji pojagiellońskich, „Kwartalnik Historyczny”, t. XVIII, z. 3 (1903).Anna Sucheni-Grabowska, Sejmy w latach: 1540-1586, [w:] Historia sejmu polskiego, t. I, pod red. J. Michalskiego, Warszawa Wierzbowski, Jakub Uchański arcybiskup gnieźnieński (1502-1589) [w:] Uchańściana, t. V, Warszawa Zakrzewski, Po ucieczce Henryka. Dzieje bezkrólewia 1574-1575, Kraków 1878. Zredagował: Kamil Janicki Lubisz czytać artykuły w naszym portalu? Wesprzyj nas finansowo i pomóż rozwinąć nasz serwis! 25 października 2015 14 lipca 2022 Radomsko było miejscem, w którym szlachta zadecydowała, że Królem Polski (tak – królem, nie królową!) zostanie Jadwiga Andegaweńska. W 1370 roku zmarł ostatni król z dynastii Piastów – Kazimierz Wielki. Nie pozostawił on po sobie potomka płci męskiej, który mógłby objąć tron. Nowym królem został więc siostrzeniec Kazimierza – Ludwik Węgierski (panował on w latach 1370-1382). Również on nie pozostawił po sobie męskiego potomka. Zorganizowano więc zjazd, na którym debatowano nad rozwiązaniem problemu bezkrólewia. Nieprzypadkowo wybór miejsca zjazdu padł na Radomsko, leżące na granicy dwóch ważnych krain – Wielkopolski oraz Małopolski. 27 listopada 1382 roku w Radomsku zawarto ugodę pomiędzy „tota communitas” z Wielkopolski (reprezentowali ich baronowie z tego obszaru), „nobiles” oraz „milites” a „communitas” z Małopolski, Sieradza oraz Łęczycy. Ugoda dotyczyła dochowania i przestrzegania umów w związku z następowaniem na tron córki zmarłego króla Ludwika. Nie dopuszczono wówczas na tron królewski Zygmunta Luksemburczyka, który był zaręczony ze starszą córką zmarłego króla Ludwika – Marią. Warto przeczytać w jaki sposób zjazd z 1382 roku opisał słynny kronikarz Jan z Czarnkowa. Fragment jego kroniki znajduje się tutaj. Z kolei 2 marca 1384 roku, również w Radomsku, odbył się zjazd mający charakter konfederacji. Niektórzy badacze historii mówią nawet o tym zjeździe jako o sejmie, ponieważ była tam obecna szlachta oraz – co do tej pory niespotykane – również mieszczanie. Spotkanie to odbyło się ze względu na przeciągające się bezkrólewie w Polsce. Ustalono wówczas że z każdej ziemi wybranych ma być sześciu panów, oraz dwóch mieszczan, którzy wspomagając starostę mieli rządzić krajem aż do koronacji króla. Na następcę tronu wybrano Jadwigę, która przybyła do Krakowa 14 października, a dwa dni później została koronowana. Zjazd z roku 1384 również opisał Jan z Czarnkowa. Fragment jego kroniki, poświęcony temu wydarzeniu znajduje się tutaj. Zjazdy szlachty w Radomsku są upamiętnione tablicą znajdującą się na murze klasztoru Franciszkanów. Informacje na ten temat znajdują się tutaj. 8375 razy oglądano od początku 1 razy oglądano dzisiaj Sieradzka rocznica ogłoszenia Jadwigi królową Polski 28 marca przypada 630 rocznica zjazdu szlachty w Sieradzu, na którym zdecydowano ogłosić Jadwigę królową Polski. 28 marca 2013, 12:37 Czarna śmierć w staropolskim Sieradzu. Czyli jak to z epidemiami bywało (fot, film) Jak radzono sobie z epidemiami parę wieków temu? O tym opowiada krótkometrażowy film "Czarna śmierć w staropolskim Sieradzu" , który powstał z inicjatywy miasta... 30 stycznia 2021, 15:07 Koronawirsu w Miejskim Przedsiębiorstwie Wodociągów i Kanalizacji w Sieradzu Jeden z pracowników Miejskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji w Sieradzu ma koronawirusa. Pozytywny test otrzymał również sekretarz UM w Sieradzu. 8 października 2020, 14:17 Centrum Sieradza na Google Street View. Zobacz, kto został uwieczniony na zdjęciach i jak pozmieniały się niektóre miejsca GALERIA Centrum Sieradza na Google Street View. Rozpoznajesz te miejsca?Niektóre z nich na przestrzeni lat nieco się zmieniły. Zobacz galerię zdjęć z centrum miasta. A... 18 września 2020, 15:43 21-letni mieszkaniec Sieradza aresztowany. Kradł markowe perfumy, jego przykrywką był wózek z małym dzieckiem 21-letni mieszkaniec Sieradza kradł markowe perfumy w sieradzkich drogeriach. Jego łupem padły kosmetyki o łącznej wartości około 1 800 zł. Mężczyzna pojawiał... 18 września 2020, 12:04 Mieszkańcy walczą o głosy dla projektu „Małków-stolica tricków” ZDJĘCIA, FILMIKI Mają od 5 do 12 lat – najmłodsi mieszkańcy Małkowa najpierw namówili rodziców, by napisali projekt i sprowadzili do ich wioski mobilny pumptrack, a teraz sami... 14 września 2020, 11:08 Sieradzkie targowisko do zmiany. Przedsiębiorstwo Komunalne chce zainwestować w ten teren ZDJĘCIA, FILM Sieradzkie targowisko czasy świetności ma już za sobą. Tym samym Przedsiębiorstwo Komunalne w Sieradzu zwraca się do mieszkańców, aby ci przekazywali swoje... 16 lipca 2020, 11:02 Już jutro egzaminy ósmoklasisty. Miasto zadbało o bezpieczeństwo uczniów sieradzkich szkół Przez 3 dni ponad 300 uczniów z Sieradza będzie zdawać egzaminy z języka polskiego, matematyki i z języka zapewnia sieradzki magistrat, już w piątek... 15 czerwca 2020, 16:26 36-latek z wieluńskiego okradał drogerie w Sieradzu i Łodzi 36-letni mieszkaniec powiatu wieluńskiego kradł markowe perfumy w sieradzkich i łódzkich drogeriach. Jego łupem padły kosmetyki o łącznej wartości ponad 4... 9 grudnia 2019, 12:15 Prezydent Sieradza Paweł Sieradza z absolutorium. Za uchwała w tej sprawie było 11 osób, wstrzymało się 9 Prezydent Sieradza z absolutorium. Paweł Osiewała został pozytywnie skwitowany z wykonania budżetu podczas ostatniej sesji Rady Miejskiej w Sieradzu. Ale nie... 21 czerwca 2019, 12:03 Absolutoryjna sesja w Sieradzu w środę 19 czerwca Absolutoryjna sesja miejskiej rady odbędzie się w środę 19 czerwca w Sieradzu. Początek obrad o godz. 15 w sali B (II piętro) Urzędu Miasta Sieradza przy pl.... 18 czerwca 2019, 9:16 Bogate obchody 100. rocznicy niepodległości w Sieradzu. W sobotę-niedzielę 10-11 listopada odbędą się cztery różnorodne wydarzenia W Sieradzu obchody 100. rocznicy odzyskania niepodległości będą bogate. Odbędzie się nie tylko oficjalna uroczystość pod pomnikiem. Rocznicę podkreśli także... 6 listopada 2018, 16:14 Prezydent Sieradza z absolutorium. Paweł Osiewała został pozytywnie rozliczony z wykonania budżetu z 2017 jednomyślnie Prezydent Sieradza z absolutorium. Paweł Osiewała został we wtorkowe przedpołudnie pozytywne rozliczony z realizacji budżetu za 2017 rok i to jednomyślnie. Za... 29 maja 2018, 14:47 Sesja absolutoryjna w Sieradzu we wtorek 29 maja Absolutoryjna sesja Rady Miejskiej w Sieradzu odbędzie się we wtorek 29 maja. Początek o godz. 9 w sali B Urzędu Miasta Sieradza (pl. Wojewódzki 1, II piętro). 28 maja 2018, 10:57 Została podpisana umowa na wykonanie odwiertu geotermalnego w Sieradzu [ZDJĘCIA] Została podpisana umowa na wykonanie odwiertu geotermalnego w Sieradzu. Na jego wykonanie firma G-Drilling ma 110 dni. Głębokość otworu ma wynieść 1 marca 2018, 14:07 Linearium stanęło w Sieradzu. Urządzenie rekreacyjno-sportowe zamontowano na osiedlu Klonowe Nowa atrakcja przybyła na osiedlu Klonowe. To urządzenie rekreacyjno-sportowe linearium, z którego korzystać mogą nie tylko najmłodsi. Zostało kupione z tzw.... 5 grudnia 2017, 10:00 Zderzenie aut w centrum Sieradza [ZDJĘCIA] Zderzenie aut w centrum Sieradza. Zdarzenie miało miejsce we wtorek (11 lipca) przed godz. 11 na ulicy POW. Tuż za zjazdem z ronda doszło do kolizji dwóch... 11 lipca 2017, 12:32 Prelekcja o cmentarzu ewangelickim w Sieradzu - w czwartek 22 czerwca w Muzeum Okręgowym Na prelekcję „Koniec cmentarza ewangelickiego w Sieradzu. Ekshumacja 2016” zapraszani są miłośnicy historii w czwartek 22 czerwca. Wykład przedstawi Maciej... 20 czerwca 2017, 10:31 Mikrogranty rozdane w Sieradzu [ZDJĘCIA] Mikrogranty rozdane w Sieradzu. Na konkurs „Granty dla aktywnych”, który był pilotażowym programem realizowany w Sieradzu, wpłynęło 21 wniosków. 13 otrzymało... 16 czerwca 2017, 9:25 Sesja absolutoryjna w Sieradzu - w piątek 2 czerwca Absolutoryjna sesja odbędzie się w piątek 2 czerwca w Sieradzu. Początek obrad, w trakcie których prezydent miasta Paweł Osiewała zostanie oceniony za wykonanie... 1 czerwca 2017, 14:51 Hasła do definicji: w dawnej Polsce zjazd całej szlachty na sejm na 6 liter szósta ZHasłoOkreślenie hasłarokoszw dawnej Polsce zjazd całej szlachty na sejm Krzyżówka zagadka literowa polegająca na wpisywaniu odgadywanych haseł w rubryki krzyżujące się ze sobą Krzyżówki mogą różnić się od siebie wielkością, stopniem trudności, wiekiem odbiorcy. Wyszukiwarka odpowiedzi do krzyżówek, podając hasło lub/i określenie. Więcej na stronie pomocy dla krzyżówkowicza

zjazd szlachty w dawnej polsce